Trybunał Konstytucyjny orzekł, że pełnienie funkcji sędziów przez asesorów jest niezgodne z konstytucją, bo nie mają sędziowskiej gwarancji niezależności. Jak wskazała w ustnych motywach wyroku sędzia Ewa Łętowska: „Niezależny i niezawisły sąd, to sąd składający się z sędziów.(...) Elementarny wymiar zasady niezawisłości wymaga, aby (...) asesor mógł być odwołany wyłącznie w takich wypadkach co sędziowie.” Ustawa natomiast nie wyklucza zwalniania asesora ze względu na orzeczenia, jakie wydał lub na stanowisko ministra sprawiedliwości. Ponadto asesor nie jest powoływany - jak mówi o sędziach konstytucja - na czas nieoznaczony.
Na podstawie tego wyroku nie można będzie jednak żądać wznowienia spraw przez asesorów już osądzonych. To bowiem groziłoby katastrofą dla wymiaru sprawiedliwości. Jak stwierdziła Sędzia Ewa Łętowska "Dopuszczenie do podważenia prawomocnych wyroków wydanych przez asesorów (...) doprowadziłoby do osłabienia prawa do sądu, podważyłoby stabilność i bezpieczeństwo prawne"
Wejście wyroku w życie odroczono na maksymalny czas 18 miesięcy. W tym okresie konieczna będzie gruntowna reforma sądownictwa, gdyż obecnie orzeka ponad tysiąc pięciuset asesorów. Łatwo sobie wyobrazić co stałoby się, gdyby tak liczną grupę zawodową z dnia na dzień pozbawić uprawnień do orzekania, bez jakiegokolwiek rozwiązania zastępczego. Jak stwierdziła Sędzia Ewa Łętowska: „Raptowne odsunięcie asesorów od orzekania prowadziłoby do paraliżu wymiaru sprawiedliwości, co samo w sobie godziłoby w pryncypia konstytucyjne”.
Problem dotyczy sądów rejonowych, bo tylko tam sądzą asesorzy. Liczba asesorów w sądach rejonowych średnio wynosi jedną czwartą, ale w niektórych przypadkach dochodzi nawet do połowy sądzących.